Ұлт дегеніміз — рухани, әлеуметтік, мәдени және саяси байланыстармен біріктірілген адамдар қауымдастығы. Латынның natio сөзі аудармада «тайпа, халық» деген мағынаны білдіреді. Халықаралық құқық жүйесінде «ұлт» термині мемлекет ұғымымен синонимдес. Ұлт өзін кеңістік пен уақыт бойынша біркелкі орналастыратын, өзінің тіршілік етуін белгілі бір территориямен және даму тарихымен байланыстыратын адамдар деп аталады.
Кез келген ел өзінің келешегін ұрпағымен байланыстырады. Әр ұрпақтың маңдайына жазылған заман ағымы, кезең тынысы болады. Егемен елде өмір сүру-бүгінгі ұрпаққа, яғни біздерге бұйырған бақыт. Ата-бабаларымыз болашақ ұрпақ үшін ақтық демі қалғанша күресіп, бізге егемендікті сыйлады. Қазақ даласы ата-бабаларымыз арман еткен және сол жолда зор құрбандықтарға душар болып, өз тәуелсіздігіне қол жеткізді. Еліміздің ертеңі, мемлекетіміздің жарқын болашағы білімді де білгір жастардың қолында. Қай заманда болмасын қоғамның қозғаушы күші – жастар.
Жастар-таусылмас күш пен сарқылмас қайраттың нышаны. Осы тұрғыдан алғанда, жастарды түрлі топтарға жіктеуге болады: өзіне жүктелген міндетті ғана орындайтындар, міндетті атқардым деп ойлайтындар, міндетін атқарған соң тағы да артығырақ еңбектенуге тырысатындар. Өмірде үлкен табысқа қол жеткізгендер де осы үшінші топқа жататындар дейді белгілі ғалым А.Корнеги.
Жастар тарихи құндылықтар мен рухани қасиеттерге ұмтылып, өздерін өмір сүріп отырған заманға лайықтай білсе, көңілдегі көксеген мұратына қол жеткізу тіпті де қиын болмасы ақиқат. Сонда ғана тарихқа алтын әріптерімен аттарын жаздырып кеткен ұлы тұлғалармен иық теңестіре алады, ал айырмашылық кезең мен мекенде ғана болмақ.
Жастарды жақсылыққа бастайтын игі қасиеттің бірі-ауызбірлік пен ынтымақ. Өзіндік болмысы қалыптасқан жасты европалық мәдениет те, супер мемлекет те, жетілген техника да қорқыта алмайды. Бірлік болған жерде әрдайым тату тірлік болмақ. Мұның бәрі жанкештілікті, жанқиярлықты талап етеді.
Ұрпақтың жаңаруы мемлекеттің беріктігін, оның гүлденуін айқындайды. Қазіргі жастар осыны жетік түсінулері қажет. Жастар елдің болашағы, болашаққа сенім арту-жеңісті де жемісті келешектің көрінісі. Жастар мемлекетіміздің қуатты тірегі бола алса, онда экономикалық дағдарыс пен әлеуметтік шиеленіс мүлдем бас көтере алмас еді.
Ұлтжандылық, отансүйгіштік әрбір адамға керек қасиет. Адам бойында бұл қасиеттер болмаса, елінің азаматы, өз халқының адал ұлы мен қызы болу мүмкін емес.
Өз Отанын, өз ұлтын сүймеген адамнан ешқандай жақсылық күтуге болмайды және оның опасыздық жасауы да әбден мүмкін. Ондай адамдар елінің қорғаны да, патриоты да бола алмас.
Ендеше, әрбір жастың бойында нақты сенім-наным, пікір, сезім, отаншылдық, ұлтжандылық қалыптасып, ел мен халыққа пайдасы жоқ істі әбестікке санап, руханиятқа көлеңке түсіретін сезімдерден аулақ болуы қажет. Оңалту жұмыстары барысында түзеу мекемелерінде 18-27 жас аралығындағы діни радикалды көзқарасымен сотты болған жастардың фундаменталистік көзқарасқа бейім болу себептерін дін негіздерін білмеуі, әлеуметтік жағдайының төмендігі, психологиялық ауытқуы, көзсіз жалған уағызшыларға еліктеуден туындаған жағдайларын алға тартып отырады.
Кез келген ата-ана баласын жамандыққа қимайды, жаман істің иесі болғанын да қаламайды. Көбіне балалардың материалдық жағдайына көңіл бөле отырып, рухани тәрбиесіне мән бере алмай отырады. Әйтпесе «мінезі қиын» жастар бізге басқа жақтан келген жоқ. Бүкіл жамандықтың басы – дұрыс дерек көздерге жүгінбей жаман жолдасқа еліктеуі. Жаман дос – баланың дөрекі, өтірікші, ұрлықшы және әдепсіз болуына негізгі себепші. Мұндай жаман қылықтарға ұрынғандар ұзақ жылдар бойы бұл жаман мінезінен арыла алмайды. Қай кезде де халқымыз өзінің болашағы деп жастардың тәрбиесіне ерекше көңіл бөліп отырған. «Ағаш түзу өсу үшін оған көшет кезінде көмектесуге болады, ал үлкен ағаш болғанда, оны түзете алмайсың», – деген халқымыздың аталы сөзі бекер айтылмаған. Сондықтан да балалардың бойына жастайынан ізгілік, адамгершілік, имандылық, отансүйгіштік, қайырымдылық, кішіпейілділік, адалдық сияқты қасиеттерді сіңіру мен тәрбиелеуде ата-ана мен тәлімгерлер маңызды рөл атқарады.
Әр заманның өз тарихы, өз дүниетанымы болады. Өткен күндердің қасіретін білмей-бүгінгі күннің қадірін сезіну қиын. Сондықтан біз өткен тарихымыздағы қателіктерді ескере отырып, болашаққа сол қателіктерді жібермеуіміз керек. Өткенді білмей ертеңге бара алмаймыз.
Әрбір адам өзінің арғы тегін, ұлттық қасиетін терең ұғынып түсінсе, оның рухы мықты болады. Рухы мықтылық кісіге аса зор қажыр – қайрат береді, қиындыққа мойымайтын етеді, қандай да бір көлденең кезіккен өткелден сүрінбей өтуге жәрдемдеседі. «Иманды ұрпақ көбейсе елдің болар тірегі», «жастарыңды көрсет, елдің болашағын айтамын» демекші жастарды иманды, әдепті де саналы етіп тәрбиелеу үшін ең алдымен ұлттық дәстүрімізді, әдет-ғұрыптарымызды, дәстүрлі дінімізді, ата-бабаларымыздан қалған насихат-мұраларды олардың санасына сіңіре білуіміз қажет.
