Соңғы уақытта вакцинацияның пайдасыздығы және тіпті қауіптілігі туралы пікірлер көбейіп келеді. Вакцинацияға діни тыйым салу туралы әртүрлі дәстүрлі емес діни ағымдарды ұстанушылар, сондай-ақ пайда болған «антиваксерлер» пікірлер білдіруде. Бұл тыйымдарды естіген адамдар шатасып, не істеу керектігін білмейді. Вакцинацияға көптеген қарсыластар, негізінен дәстүрлі емес діни ағымдардың өкілдері діни догмаларға сүйенеді, сонымен қатар, олар ғылыми-теологиялық және медициналық фактілермен емес, тек қасиетті кітаптарды өз түсінуімен жұмыс істейді.
Айта кету керек, көптеген адамдар интернеттен білім алу арқылы немесе діндарлармен сөйлесу арқылы, вакцинация туралы пікір айтады, бірақ ешкім мұны өз сұрақтарына жауап бере алатын білікті, білімді адамдардан тексеруге тырыспайды. Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының мәліметтері бойынша дәрігерлер вакцинация арқылы жыл сайын әлемде үш миллионға дейін адамның өмірі мен денсаулығын сақтайды. Сонымен қатар, оба, шешек және басқа да қорқынышты өлім аурулары бірнеше рет бүкіл қалалардың, тіпті елдердің жойылуына себеп болғандығы белгілі. Бірақ қазір мұндай аурулар мүлдем дерлік кездеспейді.
Мысалы, ДДСҰ мәліметтері бойынша, шешек ауруының соңғы жағдайы өткен ғасырдың 70-ші жылдары тіркелген. Ғалымдар бұл барлық елдерде жүргізілген вакцинация адамзатты қорқынышты инфекциялардан құтқарғанына сенімді. Қазіргі уақытта пікірлер екіге бөлінді. Діни догмаларға сүйене отырып, вакцинацияға тыйым салатындар бар. Сарапшылар мен ғалымдардың пікірінше, әлемдік діндер ғылыми медицинаға қарсы емес, керісінше, өз денсаулығын сақтауға шақырады, кез-келген медициналық көмек өмірді сақтауға бағытталатынына сенімді. Сонымен бірге, олар медициналық іс-әрекеттер адамның жеке басын ескере отырып, сауатты және білікті түрде жүргізілуі керек деп келіседі: денсаулық жағдайы, қарсы көрсетілімдердің болуы/болмауы және т. б.
Мысалы, исламда мұсылмандар тек емделіп қана қоймай, сонымен бірге Алланың қалауымен өздерін аурудан қорғау үшін алдын-алу керек деп саналады. Бұл мәселеге православтық дәрігерлер де қосылады. Сондықтан, бірде-бір дәстүрлі дін вакцинацияға тыйым салу туралы айтпайды, керісінше, оның және басқалардың денсаулығын сақтауға деген ұмтылысын қолдайды деп сенімді түрде айтуға болады. Сонымен қатар, «Діни қызмет және діни бірлестіктер туралы» Қазақстан Республикасы Заңының 3-бабында діни бірлестіктердің азаматтарға зорлық-зомбылық көрсетумен немесе олардың денсаулығына өзге де зиян келтірумен ұштасатын қызметіне жол берілмейтіні атап көрсетілген.
Сондай-ақ, көптеген діни конфессиялардың рухани жетекшілері науқастың өмірін сақтау үшін шұғыл шаралар қолдану жағдайында дін мәселелерін қабылдамайтын дәрігерлерді қолдайды.
Медициналық мекемеге барған кезде пациент дәрігермен өзінің дініне сәйкес емдеу ерекшеліктерін талқылауға құқылы. Алайда, өмірді құтқару жағдайында кез-келген пациент, ол қандай сенімге ие болса да, ең алдымен дәрігерге сенуі керек. Дәрі-дәрмектерді қабылдау, медициналық процедураларды тағайындау бойынша діни шектеулер туралы қанша айтсаңыз да, ең құнды нәрсе адамның өмірі екенін және пациент дәрігердің оған көмектесетініне сенімді болуы керек, өйткені Құдай сау болуға тыйым салмады.
Саян Тілләбек,
Шымкент қаласының дін істер басқармасы
«Дін мәселелерін зерттеу орталығы» КММ теолог маманы.
